Bóg powołuje niektórych ludzi do radykalnego życia, tylko dla Niego. Tak było w przypadku św. Jana Chrzciciela, który żył na pustyni, gdzie duchowo wzrastał, przez którego Bóg przemawiał. Duch Święty wyprowadził na pustynię Jezusa, który walczył z szatanem i zwyciężył go. Dał przez to swoim uczniom przykład i wezwał ich do duchowej walki ze złem. Św. Antoni Pustelnik, który jest patronem i duchowym ojcem wspólnoty pustelników w Czatachowie, poszedł, z miłości do Boga i ludzi, na pustynię, aby w ukryciu i pokornie żyć Ewangelią Jezusa Chrystusa. Pustelnik dąży do tego, aby jego życie stało się modlitwą, a modlitwa życiem. Stara się przemieniać świat przez przemianę siebie samego. Pragnie ofiarować swoje życie Bogu dla zbawienia braci i sióstr. W samotności, w milczeniu i na modlitwie szuka woli Boga Ojca, aby wypełniać ją w Duchu Świętym, tak jak Jezus. Maryja, Matka Jezusa, niewiasta pustyni, pomaga pustelnikowi, aby jego ukryte życie było pokornym i nieustannym głoszeniem niewyczerpanej i przebaczającej miłości Jezusa.
Dekalog pustelników
1. WSPÓLNOTA – Duch wprowadził Jezusa na pustynię /Mt 4,1/. Wspólnota braci pustelników z Czatachowy posłuszna wezwaniu Ducha Świętego, pragnie prowadzić życie pustelnicze przez surowe odsunięcie się od świata, milczenie, gorliwą modlitwę oraz pokutę, i w ten sposób poświecić swoje życie na chwałę Boga, Kościoła i zbawienia świata, pod kierownictwem Arcybiskupa Archidiecezji Częstochowskiej.(Por. KPK 603,1-2). Patronem i opiekunem wspólnoty jest Św. Antoni Pustelnik.
2. PUSTELNIA – Wasze życie jest ukryte z Chrystusem w Bogu /Kol 3,3/. Pustelnia jest miejscem, gdzie pustelnik w obecności Boga, trwając w milczeniu i samotności, modli się, studiuje, pracuje, spożywa posiłki, wykonuje różne czynności w zjednoczeniu z Jezusem i dla jego chwały. Na teren pustelni nie mogą być wpuszczane kobiety, a mężczyźni tylko w szczególnych przypadkach.
3. EUCHARYSTIA – Kto spożywa moje Ciało i pije moją Krew ma życie wieczne /J 6,54/. Msza św. jest źródłem i szczytem chrześcijańskiego życia, a szczególnie życia pustelniczego. Dlatego każdego dnia cała wspólnota w niej uczestniczy, aby z tego czystego źródła czerpać siłę i moc do wierności swojemu powołaniu. Mnich stara się z miłością adorować Jezusa w swoim sercu.
4. MODLITWA – Módl się do Ojca twego, który jest w ukryciu /Mt 6,6/. Modlitwa jest wielkim przywilejem, najważniejszym obowiązkiem mnicha, pustelnika. Swoją modlitwą otacza przede wszystkim Kościół św. oraz wszystkich ludzi, pokornie i z ufnością prosząc Ojca Niebieskiego, w imię Jezusa o ich zabawienie. Modli się liturgią godzin i innymi modlitwami według duchowego upodobania.
5. SŁOWO BOŻE – Błogosławieni są ci, którzy szukają Słowa Bożego i go przestrzegają /Łk 11,28/. Mnich przez nieustanne czytanie Słowa Bożego, medytację nad nim, kontemplowanie go oraz modląc się słowami Pisma Św. otwiera swoje serce na oczyszczające i uświęcające działanie Ducha Świętego, który stopniowo przemienia jego życie, upodabniając je do życia Jezusa.
6. CZYSTOŚĆ – Wybrał nas, abyśmy byli święci i nieskalani przed Jego obliczem /Ef 1,4/. Pustelnik wybrał bezżeństwo ze względu na Jezusa i Jego Ewangelię oraz, aby być dla świata prorockim znakiem przyszłego zmartwychwstania i życia wiecznego w niebie. Mnich troszczy się o czystość swojego serca przez nieustanną, pokorną modlitwę i częstą Spowiedź św.
7. UBÓSTWO – Nikt z was, jeśli nie wyrzeknie się wszystkiego co posiada nie może być moim uczniem /Łk 14,33/. Poprzez dobrowolne wybranie ubóstwa, pustelnik daje świadectwo wobec ludzi, że będzie ubogim materialnie. Jest bogatym duchowo, ponieważ posiada w sowim sercu najwyższe dobro – Boga. Zachowuje więc ubóstwo i umiar we wszystkim: ubiorze, jedzeniu, w rzeczach codziennego użytku.
8. POSŁUSZEŃSTWO – Do Królestwa Niebieskiego wejdzie ten, kto spełnia wole mojego Ojca, który jest w niebie /Mt 7,21/. Wyrzekając się swojej woli, a stawiając w jej miejsce wolę Bożą, pustelnik wybiera z miłością i nieodwołalnie Jezusa Chrystusa, jako swojego Pana i Mistrza. Bóg objawia mu swoją wolę w Piśmie św., a szczególnie w Ewangelii, jak również przez osobę księdza Arcybiskupa i przełożonego wspólnoty, którą stara się pokornie i z wiarą wypełniać. Przełożony wspólnoty pustelników, troszczy się o swoich braci, pomaga im, zachęca do dobra, poprawia, podnosi na duchu bardziej jako pokorny sługa i ojciec duchowy wspólnoty. Przełożony reprezentuje pustelników wobec osób duchownych i świeckich.
9. PRACA – Aby pracując ze spokojem własnym chleb jedli /2Tes 3,12/. Pustelnik traktuje prace, jako jeden ze środków pomagających mu w realizowaniu swojego powołania, uświęcając ją swoją modlitwą,ofiarując swój codzienny trud Panu. Różnego rodzaju prace wykonuje przede wszystkim w swoim domku pustelniczym, według własnych potrzeb oraz wspólne prace i posługi dla dobra wspólnoty. Miłością ożywieni służcie sobie wzajemnie /Gal 5,13/. Życie we wspólnocie pustelniczej jest pokorną służbą jednego wobec drugiego. Pustelnik własne słabości i słabości innych stara się znosić z miłością, a nieporozumienia i urazy pokonuje przebaczeniem i modlitwą. Mnich nie tylko jest otwarty na dobro drugiego we wspólnocie, ale również roztropnie, dobrym słowem, radą i modlitwą służy ludziom pragnącym pogłębić swoją wiarę lub szukających Boga.